Waar gaat het liedje nu echt over?

Waar gaat het liedje nu echt over?

Het zijn de woorden “Come on, Come on!” waar je de nadruk op legt, wanneer je (hard) meezingt met het nummer Imitation of Life van R.E.M. uit 2001. Althans, dat is wat ik doe. Een nummer met een boodschap. Een die niet door iedereen begrepen wordt. Een boodschap om door te blijven gaan. Het nummer is geïnspireerd op een film met dezelfde titel.

Dit artikel verscheen eerder op de website van Harm Jagerman. Wegens een verandering van bedrijfsactiviteiten is besloten om dit artikel over te nemen op de website van Artigenda.

Imitation of Life, de film

In 1959 verscheen de film Imitation of Life. De film werd geregisseerd door Douglas Sirk (26 april 1897 – 14 januari 1987) en behoort niet echt tot de bekendste films van de jaren vijftig. Het is niet een van de films die regelmatig uitgezonden wordt op televisie. Dat geldt voor de meeste films die Sirk maakte overigens.
De film was gebaseerd op een boek van Fannie Hurst (18 oktober 1889 – 23 februari 1968). Zij werd bekend dankzij het boek Back Street. Daarnaast schreef ze enkele theaterstukken. Die kregen voornamelijk bekendheid in de Verenigde Staten.
Imitation of Life verscheen in Nederland en Vlaanderen onder de titel Zolang er mensen zijn. In deze film stond de actrice Lora Meredith centraal, gespeeld door Lana Turner (8 februari 1921 – 29 juni 1995), die graag door wilde breken als actrice op Broadway. Een en ander wordt dramatischer gemaakt doordat de hoofdrolspeelster een jonge, alleenstaande moeder is en op een dag haar dochter kwijtraakt tijdens een bezoek aan Coney Island. Die dochter wordt vervolgens opgevangen door een andere actrice, Juanita Moore (geboren op 14 oktober 1914), die dezelfde leeftijd heeft als Lora Meredith. Wanneer blijkt dat er niets aan de hand is, biedt deze Annie Johnson (gespeeld dus door Moore) aan om de dochter op te vangen, zodat haar moeder haar carrière voort kan zetten. Haar dromen kan verwezenlijken.
De Imitation of Life is in dit geval de manier waarop er een leven wordt geleid dat niet hetzelfde is als wat verwacht wordt van personen. Zo lukt het Lora Meredith om door te breken en heeft dit een prijs. Het leidt uiteindelijk tot een afstand met haar dochter. De rol van de dochter werd gespeeld door Sandra Dee (23 april 1942 – 20 februari 2005) (zestienjarige leeftijd) en door Susan Kohner (geboren op 11 november 1936) (achttienjarige leeftijd).
Imitation of Life (1959)
Imitation of Life (1959).
Bron: Wikimedia Commons.

Controversieel onderwerp

In de film kwam ook een controversieel onderwerp aan bod. Althans, voor die tijd. Relaties tussen verschillende culturen en of achtergronden. Iets wat vanzelfsprekend zou moeten zijn, maar het niet was. Zeker niet wanneer je bedenkt dat dit de periode was voordat in het zuiden van de Verenigde Staten de Burgerrechtenbeweging op gang kwam, om zo te strijden voor gelijke rechten voor Afro-Amerikanen. Hoewel die rechten op papier geregeld waren in de noordelijke staten, was dit in de praktijk soms ook anders. Ook vandaag de dag is dit ook geen vanzelfsprekendheid. Als het om relaties gaat is dat ook nog geen vanzelfsprekendheid. Wat dat betreft is de titel van het boek een goed gekozen titel: het gaat om een imitatie. Iets dat niet overeenstemt met de werkelijkheid. Dat gaat verder dan alleen dit verhaal. Het is als het ware een spiegel en die is ook nu van toepassing. Niet alleen voor New York City, Broadway of de Verenigde Staten. Voor meer delen van de wereld.
Over deze film maakte R.E.M. in 2001 het gelijknamige nummer. Ten onrechte wordt aangenomen dat dit nummer helemaal over Hollywood gaat. Het klopt, deze plaatsnaam komt voor in de tekst. Dit is om het allemaal begrijpelijker te maken. Niet voor iedereen zijn de struggles voor acteurs op Broadway te begrijpen. Die zijn er, net zo goed als dat die er zijn voor acteurs in Hollywood. Hollywood zou je dus eigenlijk kunnen vervangen door Broadway of door iedere andere locatie op de aardbol waar een bepaalde strijd plaatsvindt. Daar gaat het nummer namelijk over. Het nummer draagt dan wel dezelfde titel als de film, het gaat verder. Noem het een vervolg. Het is een eerbetoon aan eenieder die een strijd levert, op welke manier dan ook. Daarnaast is het een eerbetoon aan de strijd die geleverd wordt en een motivatie om die strijd voort te blijven zetten. Daar moet je dingen voor laten, dus Come on, come on! Althans, dat zou je denken, wanneer je het eerste gedeelte hebt gelezen over het gelijknamige boek en de gelijknamige film. Het probleem is alleen, geen van de bandleden van R.E.M. had destijds het boek gelezen of de film bekeken. Men baseerde de titel van het nummer wel op de gelijknamige film. Daarmee klopt de stelling dat het nummer dus niet zou gaan over Hollywood dus niet. Hoe zit het dan met de struggles?

Gebaseerd op de titel

Simpel, de titel vond men interessant genoeg om daarmee aan de slag te gaan. Dat idee koppelde men aan het idee dat er sprake was van een metafoor. Een metafoor die stond voor opgroeien en volwassenheid. Het bijzondere is eigenlijk de manier waarop men zelf aankeek tegen dit nummer. Het had weinig gescheeld of dit artikel was nooit geschreven. De kans dat het nummer ooit uitgebracht zou worden was erg groot namelijk. De bandleden vonden het veel leek op het nummer Driver 8, dat op het album Fables of Reconstruction (uitgebracht op 10 juni 1985) leek. Er zat wel een lange tijd tussen Fable of Reconstruction en het uitbrengen van Reveal, waarop Imitation of Life stond. Dit album verscheen op 14 mei 2001. Dit leidde tot vier verschillende versies, waarvan uiteindelijk een laatste versie ontstond, die we nu kennen. Het werd niet als single zelf uitgeven, maar stond op een B-kant van Reveal.
Wanneer je de akoestische versie beluisterd van Imitation of Life, dan hoor je de overeenkomsten tussen Driver 8 wellicht wat beter:

Monster

Toch is dit niet het enige nummer van R.E.M. met overeenkomsten. Wanneer je het nummer Bang and Blame van het album Monster (1994) als uitgangspunt neemt, is dat misschien dat wat meer duistere muzikale opvolger van Losing my Religion van het album Out of Time uit 1990. Inhoudelijk valt over de tekst te discussiëren, misschien zelfs ook muzikaal gezien. Het was in ieder geval een ontnuchtering voor de meeste mensen als het om R.E.M. ging destijds. Ineens was R.E.M. inderdaad een monster. Het is maar net hoe je het wilt bekijken.

Out of Time was destijds een commercieel succes. Denk dan aan Losing my Religion en Shiny Happy People. Alleen dat waren toch wel de nummers waar de meesten aan denken bij dit album. Nummers als Radio Song of Texarkana, daar wordt vaak niet aan gedacht. Het album wordt vooral herinnerd aan de hand van deze twee nummers. Dat waren de hits. Het album Monster was anders. Behalve misschien het nummer What’s the Frequency, Kenneth? Dat nummer is nog enigszins bekend. Nummers als Bang and Blame, I took Your Name en vooral Strange Currencies waren ook pareltjes. Dat laatste nummer, vergelijk dat eens met een nummer van weer een ander album. Dan kom je uit bij een bekender album, Automatic for the People. De eerdere claim namelijk dat Bang and Blame een meer duistere opvolger was van Losing my Religion is natuurlijk niet juist. Dit album, Automatic for the People, werd gewoon nog tussendoor uitgebracht. Vergelijk je Strange Currencies met een nummer op Automatic for the People, dan kom je uit bij het tranentrekkende nummer Everybody Hurts.

The Sidewinder Sleeps Tonite

Automatic for the People is meer dan alleen Everybody Hurts. Neem nu het nummer The Sidewinder Sleeps Tonite. Dit nummer verschilt misschien wel van Imitation of Life als het om tempo gaat. De nummers verschillen niet heel veel van elkaar. Ook dit nummer werd beïnvloed door iets anders. In dit geval door een ander muzikaal repertoire. Wanneer je naar The Lion Sleeps Tonight luistert van de formatie The Tokens uit 1961, dan valt dit meteen op. R.E.M. heeft zich door dat nummer laten inspireren. Dat is een wat nettere omschrijving dan het “stelen” of “overnemen” van dit nummer. R.E.M. betaalde er overigens voor, wat niet door iedereen gedaan wordt. Opvallend feitje aan dit nummer: de band speelde dit nummer nooit live. Het was bedoeld om tegengewicht te bieden aan de wat “zwaardere” nummers op het album.

Het nummer is een verwijzing naar iets dat eigenlijk het tegenovergestelde is van Imitation of Life. Uitstelgedrag of een poging om dingen te vermijden. De Sidewinder is in dit geval een klassieke telefoon. Het gaat daarnaast ook om een het ontbreken van een plaats om te verblijven. Iets waar je thuis kunt zijn. Wat dat betreft is er juist weer die overeenkomst met Imitation of Life. Ook nu komt het weer aan op een struggle, want uiteindelijk sta je er alleen voor. Kortom, het is ook weer hard werken, net zoals Imitation of Life dat aantoont.

Deel dit bericht

Meer
artikelen

Ga naar de inhoud