Ondertussen in Beer Street en Gin Lane.

Ondertussen in Beer Street en Gin Lane…

Ondertussen in Beer Street en Gin Lane… was het een wanorde. De Gin Craze was een reden voor William Hogarth (10 november 1697 – 26 oktober 1764) om twee gravures te vervaardigen, die voorzien werden van twee gedichten, Beer Street en Gin Lane. De gravures en gedichten illustreren hoe er in die tijd werd omgegaan met wat werd beschreven als de Gin-rage. De enige vraag is, wie schreef de gedichten?

Over dit artikel

Dit artikel werd eerder gepubliceerd via de website van The Ministry of Poetic Affairs. Meer informatie is hier te vinden. De website was een initiatief van de Goede Huisvader. Dat is dan ook de reden dat dit artikel, in aangepaste vorm op deze website is verschenen.

Wat was de Gin Craze?

In de eerste helft van de achttiende eeuw nam de consumptie van gin in Groot-Brittannië een enorm toe. Vooral in Londen was er sprake van enorme toename. De periode die de geschiedenis in is gegaan als de Gin Craze duurde alleen wel langer dan alleen de achttiende eeuw. Het tijdperk duurde ruwweg vanaf het einde van de zestiende eeuw tot het midden van de achttiende eeuw. De Gin Craze kenmerkte zich door wijdverspreide sociale problemen als gevolg van de overmatige consumptie van gin en andere alcoholische dranken.

Oorsprong en oorzaken

De periode begon eigenlijk direct nadat Willem de Derde, in Groot-Brittannië bekend als William of Orange (4 november 1659 – 8 maart 1702) in 1688 de troon besteeg. Om de Franse economie te verzwakken ten tijde van een politiek en religieus conflict, besloot de Britse regering om de import van Franse sterke drank (Franse brandewijn of brandy) aan banden te leggen. Men wees op de mogelijkheden van een alcoholische drank van eigen bodem en dat was gin. Op eigen bodem werd de alcohol verwerkende industrie aangemoedigd. Dit zorgde alleen nog maar voor een nog grotere consumptie. Vooral onder de allerarmsten in de samenleving werd gin een populaire drank.

Sociale impact

Het succes van de maatregelen bleef niet uit. Er kwam inderdaad nog nauwelijks brandewijn uit Frankrijk voor de allerarmsten richting het Britse eiland. Gin werd de “Mother’s Ruin.” De letterlijke vertaling daarvan is de Moeder’s ruïne of Ruïne van de moeder. De associatie met eigenlijk alles wat misging op straat werd gelegd met gin: armoede, misdaad en moreel verval. Waar het straatbeeld voorheen een ander type winkels toonde, waren het nu panden waar men vrij gin kon kopen. De drank werd verder in verband gebracht met verwaarlozing van kinderen en andere misstanden. In sommige gevallen is het maar de vraag of dit ook zo was geweest wanneer brandewijn nog vrij(er) verkrijgbaar was geweest en gin niet aangeboden werd als alternatief. Dat weten we niet.

Antwoord vanuit de overheid

Dit alles zorgde voor het afgaan van alarmbellen bij de Britse overheid. Men beschouwde de Gin Craze als een groeiende crisis, die beteugeld moest worden. Vandaar dat men besloot tot de Gin Acts van 1736 en 1751. Dit was het antwoord vanuit de overheid, waarbij eerst gekozen werd voor hoge belastingen en licenties voor de verkopers van gin. Die maatregelen uit 1736 bleken weinig succesvol door een netwerk van illegale stokerijen en handel. De wet uit 1751 had meer succes, want de wet was strenger en er werden zwaardere straffen uitgedeeld.

De gravures van Hogarth

De twee gravures van Hogarth, die vaak samen worden afgebeeld, werden gepresenteerd met twee gedichten. Het waren cultuur uitbeeldingen van dat wat er gaande was in de maatschappij, met een moraliserende ondertoon. De gedichten gingen in op de verwoestende kracht van de Gin Craze in Londen. Het spreekt voor zicht dat de straten Beer Street en Gin Lane geen bestaande straten waren. Tegelijkertijd is het meer dan alleen een aanklacht tegen gin. Het is een aanklacht tegen alcoholmisbruik in het algemeen. Een protest uit de achttiende eeuw.

Beer Street
Beer Street.
Source: Wikimedia Commons.

Beer, happy Produce of our Isle
Can sinewy Strength impart,
And wearied with Fatigue and Toil
Can cheer each manly Heart.
Labour and Art upheld by Thee
Successfully advance,
We quaff Thy balmy Juice with Glee
And Water leave to France.
Genius of Health, thy grateful Taste
Rivals the Cup of Jove,
And warms each English generous Breast
With Liberty and Love!

Beer Street

Het gedicht Beer Street verbeeldt een levendige en welvarende gemeenschap waar bier de drank bij uitstek is. Het gedicht bij deze gravure viert de deugden van bier en schildert het af als een gezonde en heilzame drank die gezondheid, geluk en productiviteit bevordert. De afbeeldingen op de gravure tonen goed gevoede, tevreden burgers die zich bezighouden met verschillende productieve activiteiten, wat de positieve invloed van bier op de samenleving benadrukt.

Het gedicht versterkt deze boodschap door bier te beschrijven als een bron van kracht en vreugde, in contrast met de destructieve aard van gin. Het prijst de gematigde consumptie van bier en suggereert dat dit leidt tot een bloeiende en harmonieuze gemeenschap.

Dat het gedicht een achterhaalde boodschap bevat mag duidelijk zijn. Wanneer je bier vergelijkt met gin is het te rooskleurig om te stellen dat bier zoveel beter zou zijn.

Gin Lane.
Gin Lane.
Source: Wikimedia Commons.

Gin, cursed Fiend, with Fury fraught,
Makes human Race a Prey.
It enters by a deadly Draught
And steals our Life away.


Virtue and Truth, driv'n to Despair
Its Rage compells to fly,
But cherishes with hellish Care
Theft, Murder, Perjury.


Damned Cup! that on the Vitals preys
That liquid Fire contains,
Which Madness to the heart conveys,
And rolls it thro' the Veins.


Gin Lane

In schril contrast hiermee toont Gin Lane een grimmig en chaotisch tafereel waar de consumptie van gin heeft geleid tot wijdverspreide ellende en verval. Het begeleidende gedicht schetst een somber beeld van de gevolgen van ginverslaving en schildert het af als een plaag die armoede, misdaad en dood veroorzaakt. De gravure toont uitgemergelde figuren, verwaarloosde kinderen en scènes van geweld en wanhoop.
Het gedicht onderstreept de destructieve aard van gin en waarschuwt voor het vermogen om levens en gemeenschappen te ruïneren. Het dient als een morele les en spoort mensen aan om de gevaren van gin te vermijden en in plaats daarvan het meer heilzame en sociaal heilzame bier te omarmen. Wederom, een achterhaalde boodschap uit de achttiende eeuw.

Wie schreef de gedichten?

We weten wie de gravures gemaakt heeft. Dat was William Hogarth. Die kreeg de eeuwen na publicatie veel aandacht. Er was iemand die minder aandacht kreeg en dat was de schrijver van de gedichten Beer Street en Gin Lane. Daar was een goede reden voor.

De gravures kunnen afzonderlijk bekeken worden. Andersom is dat soms moeilijker. Het kan wel, alleen is de voorstelling moeilijker. Het beeld dat werd gemaakt door Hogarth helpt hier nu eenmaal bij. Zonder de gedichten is het best mogelijk om zelf een voorstelling te maken. Vandaar dat er mogelijk minder aandacht gegeven werd aan de dichter, dominee James Townley (6 mei 1714 – 15 juni 1778).

William Hogarth.
William Hogarth.
Bron: Wikimedia Commons.
James Townley.
Dominee James Townley.
Bron: Wikimedia Commons.

Deel dit bericht

Meer
artikelen

Ga naar de inhoud