Artigenda
Valentijnsdag
Wanneer: jaarlijks, 14 februari.
Het is dé kans om je liefde te verklaren of om te laten zie dat je iemand lief vindt. Dat is 14 februari. Eigenlijk is het de dag waarop geliefden elkaar de liefde verklaren.
Oorsprong
Met liefde heeft het weinig te maken, want het is de dag waarop eigenlijk Sint Valentijn herdacht wordt. Dat is Valentinus van Rome, die omkwam tijdens de vervolgingen van de christenen in Rome. Valentinus zou een priester geweest zijn. Hij zou in opdracht van keizer Claudius II Gothicus omgebracht zijn. Dat is de eerste optie.De tweede optie is dat het zou gaan om Valentinus van Terni. Dit was de bisschop van die plaats die ook door vervolging om het leven kwam. Misschien gaat het om dezelfde persoon. Net zoals dit voor Valentinus van Rome geldt weten we dit eigenlijk niet zeker.Wie wel met zekerheid bestaan heeft is Valentinus van Rhetië, alleen die heeft eigenlijk al een eigen gedenkdag (7 januari). Hij wordt ook wel Valentinus van Passau genoemd. Dit gaat om de bisschop van Raetia en overleed in het jaar 475 in Tirol. Gek genoeg wordt zijn feestdag dan weer gevierd op 1 juli in het bisdom Passau sinds 2018.Dan is er nog Valentinus van Tongeren die in de vierde eeuw geleefd zou hebben. Dit was de voorganger van de bekendere bisschop Sint-Servaas, die uiteindelijk de bisschopstaf oppakte van het altaar. De staf was daar kort voor zijn overlijden door Valentinus neergelegd met de opdracht dat deze alleen opgepakt mocht worden door iemand die door God gezonden zou zijn. Een engel zou de staf aan Sint-Servaas gegeven hebben. Valentinus van Tongeren heeft alleen weer een eigen ‘dag,’ op 7 juni. Dus voor hem is 14 februari dus ook niet bedoeld.
Schuld
Wie we de schuld mogen geven van de verwarring? Paus Gelasius I. Hij besloot in 496 dat er een Sint Valentijnsdag ingesteld moest worden. Zonder een duidelijke verwijzing naar de persoon uit Rome of uit Terni. Of toch misschien uit Rhetië of Tongeren.Dat het misschien wel om een van de eerste twee personen uit Rome of Terni gaat is logischer, omdat deze Valentijn uiteindelijk gearresteerd werd. Hij sloot een huwelijk tussen een christelijke vrouw en een niet-christelijke man. Dit deed hij op basis van hun liefde. Daarna volgden meer verzoeken. Dit zou tot zijn arrestatie geleid hebben. Zelfs na zijn arrestatie probeerde hij de keizer te bekeren, wat de keizer beschouwde als een belediging. De legende vertelt ons dat Valentijn de dochter van de gevangenisbewaarder nog een briefje geeft met de tekst “Van je Valentijn.” Een andere versie meldt dat in de gevangenis een dochter van een gevangenisbewaarder een geneesmiddel kreeg om haar van haar oogaandoening te genezen. Dat werkte niet en daarom werd hij alsnog terechtgesteld. Het briefje dat hij dit blinde meisje gaf bevatte een bloem en op het briefje stond de tekst “Van Valentinus.”
Commercie
Mooie legenden, maar sluitend bewijs is er natuurlijk niet. Inmiddels is Valentijnsdag vooral een feest van de commercie geworden en staat niet meer de band tussen geliefden en stille liefdes centraal. Het is ook een dag waarop je vrienden en familieleden iets kunt vertellen, vinden sommige mensen.Vanaf de jaren negentig begon ook in Nederland en België dit fenomeen voet aan de grond te krijgen. Tot dan toe was dit vooral iets dat je terugzag in Hollywood films en series. Inmiddels is het een normaal iets geworden. Volgens sommigen juist iets té normaal. Te commercieel of té vanzelfsprekend.
