Artigenda
Internationale Voornaamwoordendag
Wanneer: jaarlijks, derde woensdag van oktober.
Op de derde woensdag van ieder jaar is het Internationale Voornaamdag (Engels: International Pronouns Day). Een dag die er sinds 2018 is en waarop we nadenken over persoonlijke voornaamwoorden en het belang ervan. In 2023 valt deze dag op 18 oktober.
Kom niet aan met flauwe opmerkingen over voornaamwoorden die eigenlijk niet kunnen of ga niet in op bewust verkeerd gekozen voornaamwoorden. Dat zijn de zaken die niet in orde zijn. Dat is geen acceptatie of respect. Dat is geen waardigheid. Acceptatie, respect en waardigheid is waar het onder andere op deze dag om draait. Daarnaast gaat het om bewustwording. De noodzaak van het gebruik en vooral juiste gebruik van voornaamwoorden.
Stel vragen
Wanneer je het allemaal niet begrijpt maakt dit niet uit. Ga alleen op basis van wat je niet begrijpt over tot acties. Die acties kunnen gezien worden als haat of discriminatie. Wil je het begrijpen, lees je dan in. Beter nog, praat met de personen om wie het gaat. Stel normale vragen, niet op een verwijtende toon. Begin op een zorgvuldige en rustige manier. Weet ook dat sommige mensen er misschien geen uitleg over willen geven, omdat dit al zo vaak is gedaan en het leidde tot vervelende situaties. Situaties waarin die mensen omlaag gehaald werden en beledigd werden. Dat is toch niet wat je wilt? Zeker vandaag niet.
2018
De dag begon in 2018 met de nadrukkelijke wens van de bedenker dat het vooral niet gaat om een dag die in het teken moet staan van bedrijven, organisaties en instellingen om te laten zien hoe goed men bezig is. Dus laat dit zitten. Voor die bedrijven, organisaties en instellingen geldt juist dat ze op deze dag nog eens heel kritisch moeten kijken of ze het echt goed doen op deze dag. Wat valt er nog te verbeteren, in plaats van een leuke post op de socials.
Veel te verbeteren
Er valt nog veel te verbeteren en een punt is de Nederlandse taal. Hoe gaan we om met bijvoorbeeld de vermelding van non-binaire personen en hun persoonlijke voornaamwoorden? Er is nog geen goede standaard hiervoor. Daar wordt nog volop over gediscussieerd. In andere landen heeft men daarover al andere beslissingen genomen. Er zijn oplossingen, zoals het gebruik van hen bijvoorbeeld. De vraag is alleen of er misschien een geheel nieuwe duiding nodig is, in plaats van hen, hun, die.
Zweden
In Zweden besloot men het anders aan te pakken en introduceerde men een tussenoplossing: han en hon (bron). Men kende daar namelijk het woord hen niet. De weerstand voor het invoeren van nieuwe persoonlijke voornaamwoorden in Nederland is groter. Sommige mensen zien het als een vorm van ‘opdringen,’ zoals wel vaker het geval is. Juist daarom is een dag als deze hard nodig. Het is oorspronkelijk een internationale dag, maar mag in Nederland daarom zeker niet vergeten worden!
Ben je verplicht als persoon je voornaamwoorden te delen? Eigenlijk ben je tot niets verplicht! Niemand dwingt je ergens toe. Je mag verlangen dat anderen je aanspreken op de manier waarop jij dit wilt, bijvoorbeeld met je voornaam. Wat wel helpt is het delen van je voornaamwoord(en), zodat men een idee kan hebben over je genderidentiteit. Wil je dit liever niet, dan doe je dit niet. De keuze is aan jou. Anderen kunnen dit niet voor je bepalen. Anderen zouden dit niet voor je mogen bepalen. De waarheid is alleen anders. De maatschappij vraagt dit alleen wel. Daarbij worden fouten gemaakt.
Zelfs in het geval van personen van wie bekend is wat hun voornaamwoorden zijn worden onjuiste aanduidingen gebruikt. Soms berust dit op een misverstand en soms is er sprake van opzet. In dat laatste geval mag je spreken van haat. Deze dag vraagt ook aandacht voor deze gevallen, zodat daar ook een einde aan kan komen.
