Artigenda
Internationale Dag voor behoud van de ozonlaag
Wanneer: jaarlijks, 16 september.
De Internationale Day voor Behoud van de Ozonlaag of Dag van de Ozonlaag is een door de Verenigde Naties (VN) ingestelde dag die jaarlijks plaatsvindt op 16 december en bedoeld is om aandacht te vragen voor behoud van de ozonlaag. De dag is er sinds 1994.
Doel en geschiedenis
In het Engels is deze dag bekend als International Day for the Preservation of de Ozone Layer Day. Vanaf 2000 wilde men meer bereiken met deze dag. Dat was het creëren van bewustwording en mensen stil laten staan bij het Protocol van Montreal. Dit was het verdrag dat ervoor moest zorgen dat landen die zich verbonden hadden aan dit verdrag actief in zouden zetten voor het behoud van de ozonlaag.
Het Protocol van Montreal ondertekenen was iets dat langzaam gebeurde. Te langzaam eigenlijk. Pas in 2016 werd dit protocol door een groot aantal landen ondertekend, wat bijzonder is voor een protocol dat op 16 september 1987 werd opgestgeld en deels ondertekend werd, om eigenlijk in te gaan op 1 januari 1989. Er volgden na de eerste ondertekening herzieningen in 1990, 1992, 1995, 1995 en 2005. Meer landen sloten zich aan bij het protocol. In 2016 stond de teller op 197 landen. Dat waren er in eerste instantie slechts 46.
Wat regelt het Montreal Protocol?
De eerste versie van het Montreal Protocol regelde de beëindiging van bepaalde schadelijke stoffen en een bepaalde periode waarin dit plaats moest vinden. De bekendste voorbeelden waren cfk’s en halonen. De meest recente aanpassing dateert van 15 oktober 2016 en dat ging om het gebruik van fluorkoolwaterstoffen in bijvoorbeeld airconditioningystemen en andere koelingsinstallaties. Helaas duurt het nog tot aan 2026 voordat er daadwerkelijk begonnen wordt met het stoppen van deze stoffen in dit soort systemen.
Wat is de ozonlaag?
De ozonlaag is de laag die zich op ongeveer 15 en 50 kilometer hoogte in de stratosfeer bevindt. De naam zegt het al: hier bevindt zich veel ozon, waarmee de aarde beschermd wordt tegen schadelijke straling van de zon (UV-straling). Op bepaalde plaatsen is er sprake van een ‘gat’ in deze laag.
Het gaat niet echt om een ‘gat.’ Het gaat om een minder dikke laag en dit wordt veroorzaakt door het verdwijnen van ozon sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw. Dan gaat het om ruim de helft van de ozon.
Een schadelijk effect van het verdwijnen van ozon is de toename van ultravioletstraling. Dit is gevaarlijk voor mens en dier. Dit leidt tot een toename van gevallen van huidkanker.
Is er mogelijkheid tot herstel?
Wanneer we ons best doen, dan is er een mogelijkheid tot herstel. Alleen zal de eerste vijftig tot honderd jaar geen sprake zijn van herstel. Dit zal pas na die periode mogelijk zijn.
