Artigenda
Internationale Dag van de Gebarentalen
Wanneer: jaarlijks, 23 september.
Op 23 september staat de wereld stil bij gebarentaal op de Internationale Dag van de Gebarentalen. De dag is een blijvende herinnering aan de oprichting van de World Federation of the Deaf.
Oorsprong
Eigenlijk is het heel makkelijk te onthouden. De dag is gekoppeld aan de dag waarop de World Federation of the Deaf is opgericht. Dat was op 23 september 1951. Vandaar dus een Internationale Dag van de gebarentalen op 23 september.
Werelddovendag
De dag kan samen vallen met Werelddovendag. Meestal wordt deze dag op de laatste dag in september gehouden. Sinds 2019 is dit inderdaad het geval geweest.
Er bestaat geen een taal als het om gebarentaal gaat. Er bestaan 125 gebarentalen en nog eens 18 dorpsgebarentalen. Beschouw die laatste als de taal van een bepaald gebied of streek.
Niet altijd vanzelfsprekend
Het was niet altijd vanzelfsprekend dat gebarentaal beschouwd werd als normaal. Sterker nog: dit is in sommige gevallen nog steeds niet het geval. Inclusie geldt niet altijd, want de standaard is nog steeds de orale manier van communicatie. Dit is alleen niet mogelijk, zelfs niet door het afzien of afkijken van spraak. Lange tijd werd zelfs gedacht dat gebarentaal zelfs schadelijk zou zijn voor met name kinderen. pas in de jaren zestig van de vorige eeuw zou deze mythe ontkracht worden. Daarmee was gebarentaal niet in een stap toegestaan.
Gebarentaal was verboden, want het was gevaarlijk en behoorde niet tot de standaard. Dit zorgde voor een isolement voor mensen die juist afhankelijk waren of zouden moeten zijn van gebarentaal. Taalkundigen hebben zich lange tijd verzet tegen een volledige emancipatie van de talen.
Er is geen wetenschappelijk bewijs geleverd dat het gebruik van gebarentaal zou leiden tot het niet gebruiken van de taalgebieden die sprekenden gebruiken. Onderzoek toonde aan dat dit juist wel het geval was. De bekende Amerikaanse neuroloog Oliver Sacks (9 juli 1933 – 30 augustus 2015) toonde dit met zijn onderzoek aan. Toch zou het tot aan de jaren negentig duren voordat de gebarentalen konden rekenen op meer acceptatie. Helaas is dit in sommige gevallen nog steeds niet zo.
Wanneer een televisie-uitzending wordt voorzien van ondersteuning via gebarentaal, levert dit steevast kritiek op. Mensen vragen zich af waarom ondertiteling niet volstaan. Ondertiteling is niet hetzelfde als gebarentaal. Waarom zou iemand aangewezen moeten zijn op tekst, wanneer een taal een optie is? Want dat is gebarentaal nu eenmaal.
Discussie
De discussie die voortdurend gevoerd wordt is hoe ver gaat de wetenschap om mensen die aangewezen zijn op gebarentaal in staat te stellen om de wereld van de mensen die kunnen horen binnen te treden. Dit is mogelijk, via bijvoorbeeld een cochleair implantaat (CI). Dit inwendig gehoorapparaat wordt ingebracht via een operatie. De resultaten zijn bijzonder een de filmpjes zijn bijzonder om naar te kijken. Hiermee worden mensen die eerder niet konden horen in staat gesteld om te horen. De vraag is daarmee of gebarentaal dan nog nodig is.
Een oplossing als CI is niet voor iedereen mogelijk of een optie. Bovendien de verwachtingen kunnen soms te hoog zijn. Niet iedereen zal voor deze oplossing kiezen. Ook daarvoor zal respect moeten zijn. Daarom zijn de gebarentalen niet overbodig. Daarom is een dag waarop aandacht besteed wordt aan de gebarentalen zeker niet overbodig.
Meer informatie
Voor meer informatie over deze dag kijk je op de website van de World Federation of the Deaf of op de website van de VN over dit onderwerp.
